Mỗi năm, mùa mưa lũ lại nhấn chìm Quảng Trị và Thừa Thiên Huế trong biển nước. Nhưng năm nay, lũ về sớm hơn, bất thường hơn và dữ dội hơn. Những đợt mưa dồn dập khiến nhiều nơi bị chia cắt, cô lập, người dân chưa kịp xoay xở thì nước đã ngập tới mái. Chạy lũ không còn là chuyện hiếm. Nó là một phần của cuộc sống, lặp lại, kiệt sức, và đầy bất an. Và với hàng trăm hộ dân đang sống trong những ngôi nhà tạm bợ, mục nát, thì mỗi cơn mưa lớn đều có thể là khởi đầu của một mất mát.
Một trận lũ tại Quảng Bình (cũ), nay là Quảng Trị
Trước những nguy cơ về thiệt hại tài sản cũng như con người trong mùa lũ hằng năm, Quỹ Hỗ trợ Phát triển Cộng đồng Sống bền vững (Quỹ Sống) triển khai dự án Nhà An Toàn 2026. Mục tiêu của dự án là xây dựng 80 căn nhà an toàn cho các hộ nghèo, hộ dễ bị tổn thương nhất tại Quảng Trị và Thừa Thiên Huế. Mỗi căn nhà trong dự án đều được thiết kế dựa trên nhu cầu thực tế của từng hộ dân, theo mô hình “đo ni đóng giày”. Dự án không áp đặt một mẫu nhà cố định, mà tổ chức các buổi làm việc trực tiếp giữa chuyên gia kiến trúc xây dựng và người dân. Từ đó, mỗi phương án thiết kế được xây dựng sát với địa hình, mức ngập, điều kiện tài chính, phong tục sinh hoạt và mong muốn riêng của từng hộ.
Mỗi căn nhà trong dự án đều được thiết kế dựa trên nhu cầu thực tế của từng hộ dân
Và hơn cả một nơi trú ẩn, mỗi căn nhà chính là hiện thân của tinh thần “sống trên lũ”. Bởi vì bà con vùng lũ không chỉ sống chung với lũ mà sẽ sống trên lũ:
Sống an toàn - trong căn nhà vượt cao hơn mực nước lũ
Sống chủ động - không bị động chạy trốn mỗi mùa mưa
Sống kiên cường - tiếp tục làm ăn, nuôi con, gìn giữ tương lai
Mỗi căn nhà được dựng lên cao hơn mực nước lũ là một lời khẳng định, từ nay, bà con không còn thấp thỏm chạy lũ, không còn trắng tay sau mỗi mùa mưa. Không còn bắt đầu lại từ số 0 mà là tiếp tục sống, làm ăn, dựng tương lai trên nền móng của an toàn và hy vọng.
Vợ chồng hộ dân hưởng lợi từ dự án hạnh phúc bên ngôi nhà đang được xây dựng
Tính đến cuối năm 2024, đã có 1.230 căn nhà an toàn và 2 ngôi làng hạnh phúc được dựng xây tại 11 tỉnh thành trên cả nước. Năm 2025, chúng tôi đang thực hiện thêm 34 căn nhà an toàn tại Đại Hưng (nay là Thượng Đức), TP Đà Nẵng mang nơi trú ẩn vững chãi đến vùng rốn lũ miền Trung. Và để chung tay cùng dự án Nhà An Toàn 2026, Quỹ Sống mong muốn kêu gọi sự chung tay của Cộng đồng Heo Đất MoMo quyên góp 8.160.000 Heo Vàng. Số Heo Vàng sẽ được nhà tài trợ quy đổi tương ứng số tiền là 816.000.000 đồng. Số tiền này sẽ được sử dụng để xây dựng 12 căn Nhà An Toàn, dự kiến mỗi căn trị giá 68 triệu đồng.
Góp Heo Vàng xây 12 Nhà An Toàn tặng bà con vùng lũ
Công trình được thi công với tiêu chí an toàn trước thiên tai, đủ công năng sinh hoạt, và sử dụng lâu dài. Tùy điều kiện cụ thể, nhà sẽ có nền được nâng cao vượt đỉnh lũ, kết cấu bền vững, có gác lửng hoặc tầng cao để trú ẩn khi nước lên, và không gian sinh hoạt tối giản nhưng đầy đủ. Mỗi căn nhà là nơi không chỉ để tránh lũ mà còn để an cư, tiếp tục làm ăn, nuôi con, gìn giữ cuộc sống.
Hãy cùng nhau chung tay vì một tương lai mà không ai phải cúi đầu trước thiên tai. Vì một Việt Nam nơi mọi người đều có quyền được sống an toàn. Lũ tàn nhà vẫn vững.
Về Quỹ Hỗ trợ Phát triển Cộng đồng Sống bền vững:
Quỹ Hỗ trợ Phát triển Cộng đồng Sống bền vững (gọi tắt là Quỹ Sống) là quỹ xã hội hoạt động không vì lợi nhuận, nhằm hỗ trợ người dân vùng bị ảnh hưởng bởi thiên tai và biến đổi khí hậu, giúp họ có được cuộc sống an toàn, ổn định và phát triển cộng đồng bền vững.
Tiền thân là dự án Nhà Chống Lũ (2013). Quỹ được thành lập năm 2018. Quyết định thành lập số 2470/QĐ-BNV, ngày 7/11/2018. Quyết định Công nhận điều lệ quỹ và chứng nhận quỹ đủ điều kiện hoạt động số 529/QĐ-BNV, ngày 4/7/2019.
Tiếp cận theo phương pháp Chung tay, thông qua các sáng kiến nhằm xây dựng cộng đồng có khả năng chống chịu với thiên tai và tác động của biến đổi khí hậu. Các hoạt động của Quỹ Sống hướng tới các mục tiêu phát triển bền vững (SDGs) Số 9, 11, 13 của Liên Hợp Quốc. Quỹ Sống có 3 chương trình lớn: Nhà Chống Lũ (Cộng đồng bền vững); Hạnh Phúc Xanh (Môi trường bền vững) và River Ơi (Con người bền vững).
Chương trình Nhà Chống Lũ có 2 dự án Nhà An Toàn và Làng Hạnh Phúc.
- Dự án Nhà an toàn nhằm hỗ trợ các hộ gia đình nghèo, cận nghèo, hộ khó khăn chịu ảnh hưởng của thiên tai và biến đổi khí hậu, cải tạo hoặc xây mới nhà thích ứng với thiên tai.
- Dự án Làng Hạnh Phúc: Hỗ trợ các hộ gia đình theo quy mô làng. Các mục tiêu chính của dự án gồm: giảm tác động của thiên tai, nâng cao đời sống con người, cải thiện môi trường; giữ gìn bản sắc văn hóa của địa phương.
