Tìm hiểu bảo hiểm hưu trí là gì và quyền lợi khi tham gia

1. Bảo hiểm hưu trí là gì?

1.1 Bảo hiểm hưu trí là gì? 

Để cung cấp đầy đủ thông tin cho bạn, MoMo xin trích từ thông tin của nhà nước như sau: 

Theo Điều 2, Thông tư 115/2013/TT-BTC về Hướng dẫn bảo hiểm hưu trí và quỹ hưu trí tự nguyện:

“Bảo hiểm hưu trí là một sản phẩm của bảo hiểm nhân thọ do các doanh nghiệp bảo hiểm cung cấp, nhằm giúp người tham gia có thêm thu nhập khi về hưu. Sản phẩm này bao gồm hai loại: Bảo hiểm hưu trí cá nhân và bảo hiểm hưu trí cho nhóm người lao động (hay còn gọi là bảo hiểm hưu trí nhóm).”

1.2 Quyền lợi bảo hiểm hưu trí cá nhân và bảo hiểm hưu trí nhóm khác gì nhau? 

Nhiều khách hàng vẫn nghĩ bảo hiểm chỉ có một loại duy nhất, tuy nhiên theo thông tin trên thì sẽ có các gói bảo hiểm hưu trí khác nhau. Bạn có thể tìm hiểu thêm về sự khác biệt giữa quyền lợi bảo hiểm hưu trí của hai gói qua bảng sau: 

1.3 Vai trò của bảo hiểm hưu trí trong cuộc sống

Bảo hiểm hưu trí đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ tài chính và ổn định cuộc sống của bạn sau khi nghỉ hưu. Dưới đây là những lợi ích mà bảo hiểm hưu trí mang lại:

• Đảm bảo nguồn thu nhập ổn định khi về hưu: Sau khi nghỉ việc và không còn thu nhập từ lao động, bảo hiểm hưu trí giúp người tham gia duy trì cuộc sống bằng khoản tiền tích lũy và lãi suất từ hợp đồng bảo hiểm. Điều này giúp giảm bớt lo lắng về tài chính trong giai đoạn không còn khả năng lao động.

• Hỗ trợ lập kế hoạch tài chính dài hạn: Tham gia bảo hiểm hưu trí từ sớm giúp bạn tích lũy tài chính và có kế hoạch dài hạn cho cuộc sống sau khi về hưu. Đây là một giải pháp bảo vệ tài sản và tránh tình trạng thiếu hụt tài chính sau tuổi lao động.

• Giảm gánh nặng cho gia đình và xã hội: Việc có bảo hiểm hưu trí giúp bạn tự chủ tài chính mà không phải phụ thuộc vào con cháu hay trợ cấp xã hội. Điều này không chỉ giúp đảm bảo cuộc sống tự lập cho bản thân mà còn giảm áp lực cho gia đình và xã hội trong việc chăm lo người già.

• Linh hoạt và chủ động trong việc lựa chọn gói bảo hiểm: Bảo hiểm hưu trí cung cấp nhiều gói sản phẩm với mức đóng phí và quyền lợi khác nhau, giúp người tham gia dễ dàng lựa chọn gói phù hợp với nhu cầu và khả năng tài chính của mình. Điều này tạo điều kiện thuận lợi cho việc lập kế hoạch chi tiêu và quản lý tài chính cá nhân.

2. Quyền lợi của bảo hiểm hưu trí 

2.1 Quyền lợi hưu trí định kỳ

Dựa trên Điều 5 của Thông tư 115/2013/TT-BTC, quy định về việc chi trả quyền lợi hưu trí định kỳ như sau:

“Các doanh nghiệp bảo hiểm phải đảm bảo quyền lợi hưu trí được chi trả đều đặn cho đến khi người tham gia bảo hiểm qua đời hoặc ít nhất là 15 năm (tuỳ thuộc vào thoả thuận trong hợp đồng bảo hiểm). Số tiền và số kỳ nhận quyền lợi hưu trí sẽ được xác định theo thỏa thuận giữa doanh nghiệp bảo hiểm và người mua trước khi ký hợp đồng. Phần quyền lợi chưa chi trả sẽ tiếp tục được tích lũy lãi, nhưng không thấp hơn lãi suất cam kết tối thiểu.”

Có nghĩa là chế độ bảo hiểm hưu trí sẽ đảm bảo bạn được nhận tiền hưu trí một cách ổn định, và nếu còn tiền chưa nhận, tiền sẽ tiếp tục sinh lãi cho đến khi được chi trả hết.

2.2 Quyền lợi bảo hiểm rủi ro

Trong thời gian đóng phí bảo hiểm, doanh nghiệp bảo hiểm phải cung cấp quyền lợi rủi ro cho người tham gia. Quyền lợi này có thể tiếp tục được cung cấp trong thời gian nhận quyền lợi hưu trí, tùy thuộc vào thoả thuận hợp đồng, bao gồm:

• Trợ cấp mai táng: Số tiền trợ cấp mai táng sẽ được chi trả ngay khi nhận yêu cầu từ người thụ hưởng, theo thoả thuận trong hợp đồng.
• Bảo hiểm tử vong hoặc thương tật toàn bộ vĩnh viễn: Khoản tiền bảo hiểm sẽ được chi trả khi người được bảo hiểm tử vong hoặc bị thương tật toàn bộ vĩnh viễn, theo hợp đồng đã ký.

Ngoài các quyền lợi chính này, bạn cũng có thể lựa chọn nhiều quyền lợi bảo trợ khác để gia tăng lợi ích, chẳng hạn như:

• Quyền lợi điều chỉnh mức hưởng hưu trí
• Bảo hiểm thất nghiệp
• Chăm sóc y tế, hỗ trợ nằm viện
• Bảo hiểm cho người phụ thuộc
• Bảo hiểm bệnh hiểm nghèo

Bạn lưu ý tất cả quyền lợi bảo hiểm hưu trí bổ trợ này đều phải được thỏa thuận rõ ràng trong hợp đồng, và phương thức đóng phí của các quyền lợi bổ trợ sẽ được thống nhất giữa hai bên. Vì vậy, khi tham gia bảo hiểm, bạn cần đọc kỹ các điều khoản, chế độ bảo hiểm hưu trí trong hợp đồng để đảm bảo tất cả quyền lợi của mình đều được bảo vệ, yên tâm hơn về tài chính khi về hưu.

3. Mức thụ hưởng của bảo hiểm hưu trí

Đến đây có lẽ bạn sẽ muốn biết bảo hiểm hưu trí được hưởng bao nhiêu phần trăm, thì MoMo xin được giải đáp như sau: Mức hưởng bảo hiểm hưu trí phụ thuộc vào từng gói bảo hiểm và thỏa thuận cụ thể trong hợp đồng với công ty bảo hiểm. Tuy nhiên, với bảo hiểm hưu trí, mức chi trả thường không được xác định theo phần trăm cố định như trong bảo hiểm xã hội mà sẽ dựa trên các yếu tố sau:

• Số tiền đóng bảo hiểm: Tổng số tiền bạn đã đóng trong suốt thời gian tham gia bảo hiểm sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến mức hưởng hưu trí. Số tiền đóng càng nhiều, quyền lợi nhận được càng lớn.
• Thời gian tham gia bảo hiểm: Thời gian bạn đóng bảo hiểm càng dài, quỹ tích lũy càng cao và quyền lợi khi về hưu sẽ tốt hơn.
• Lãi suất tích lũy: Số tiền bạn đã đóng sẽ được tích lũy với lãi suất được cam kết trong hợp đồng, thông thường có lãi suất tối thiểu đảm bảo từ công ty bảo hiểm.
• Hình thức chi trả: Bạn có thể lựa chọn hình thức nhận tiền khi về hưu (theo kỳ hoặc nhận một khoản lớn), và hình thức này cũng ảnh hưởng đến số tiền thực nhận. Các quyền lợi hưu trí thường được chi trả hàng tháng hoặc hàng năm theo thoả thuận.

Vì vậy, thay vì hưởng phần trăm cố định như trong bảo hiểm xã hội, bảo hiểm hưu trí mang tính chất linh hoạt hơn, dựa vào khả năng đóng phí và nhu cầu của người tham gia. Và câu hỏi bảo hiểm hưu trí được hưởng bao nhiêu phần trăm sẽ được tính toán và đưa ra khi bạn ký hợp đồng bảo hiểm, phụ thuộc vào các điều khoản được thỏa thuận trước đó.

4. Những điều cần lưu ý khi tham gia bảo hiểm hưu trí

4.1 Thời gian bắt đầu tham gia bảo hiểm hưu trí

Việc tham gia bảo hiểm hưu trí càng sớm càng tốt sẽ giúp bạn có đủ thời gian để tích lũy một khoản tài chính đáng kể cho giai đoạn nghỉ hưu. Độ tuổi lý tưởng để bắt đầu tham gia bảo hiểm hưu trí thường là khi bạn mới bắt đầu đi làm, vì khi đó bạn có nhiều thời gian để tích lũy và mức đóng phí cũng sẽ nhẹ hơn. Đặc biệt, việc tham gia sớm còn giúp bạn tối ưu hóa lợi ích từ lãi suất và các chính sách bảo hiểm dài hạn.

4.2 Cách lựa chọn gói bảo hiểm phù hợp

Mỗi người có nhu cầu và khả năng tài chính khác nhau, vì vậy việc lựa chọn gói bảo hiểm phù hợp là rất quan trọng. Bạn cần cân nhắc các yếu tố như số tiền có thể đóng định kỳ, mức thu nhập hiện tại, và kế hoạch tài chính dài hạn để chọn gói bảo hiểm đáp ứng nhu cầu của mình. Ngoài ra, nên chọn các gói bảo hiểm hưu trí có mức linh hoạt trong việc điều chỉnh đóng phí và quyền lợi bảo hiểm để dễ dàng thay đổi nếu cần thiết.

4.3 Các yếu tố ảnh hưởng đến quyền lợi bảo hiểm

Quyền lợi bảo hiểm hưu trí sẽ phụ thuộc vào nhiều yếu tố như thời gian đóng bảo hiểm, mức đóng phí, và các điều khoản cụ thể trong hợp đồng. Để đảm bảo nhận được quyền lợi tối ưu, bạn cần nắm rõ các điều khoản này và tuân thủ đầy đủ việc đóng phí theo quy định. Một số yếu tố khác có thể ảnh hưởng đến quyền lợi bao gồm:

• Thời gian tham gia: Càng đóng bảo hiểm trong thời gian dài, quyền lợi nhận được khi nghỉ hưu càng cao.
• Mức đóng phí: Số tiền đóng hàng tháng hoặc hàng năm sẽ quyết định mức tích lũy và quyền lợi hưu trí nhận được.
• Điều chỉnh quyền lợi: Một số hợp đồng cho phép bạn điều chỉnh mức bảo hiểm hoặc quyền lợi trong suốt quá trình tham gia, tùy thuộc vào nhu cầu và tình hình tài chính của bạn.

Hiểu rõ và lưu ý đến những yếu tố này sẽ giúp bạn đưa ra quyết định đúng đắn khi tham gia bảo hiểm hưu trí, đảm bảo quyền lợi tối đa cho cuộc sống sau khi nghỉ hưu.

5. Giải đáp những câu hỏi thường gặp về bảo hiểm hưu trí 

5.1 Có nên tham gia bảo hiểm hưu trí khi còn trẻ không?

Như đã đề cập ở trên, việc tham gia bảo hiểm hưu trí từ khi còn trẻ là một quyết định thông minh. Khi tham gia sớm, bạn sẽ có nhiều thời gian tích lũy tài chính hơn và mức đóng phí cũng sẽ thấp hơn so với khi bạn tham gia muộn. Ngoài ra, việc tham gia bảo hiểm hưu trí từ sớm giúp tối ưu hóa khoản lãi suất sinh ra từ việc tích lũy dài hạn. Điều này đảm bảo rằng khi bạn về hưu, bạn sẽ có một nguồn thu nhập ổn định và đủ để trang trải cho cuộc sống mà không lo lắng về vấn đề tài chính.

5.2 Quy trình để hưởng bảo hiểm hưu trí như thế nào? 

5.2.1 Đối với chế độ bảo hiểm hưu trí nhóm: 

Quy trình thực hiện thủ tục hưởng chế độ hưu trí gồm 5 bước:

• Bước 1: Trước 6 tháng nghỉ hưu, đơn vị quản lý phải gửi thông báo bằng văn bản cho người lao động về thời điểm nghỉ hưu, theo quy định của pháp luật và chuẩn bị người thay thế.
• Bước 2: Trước 3 tháng nghỉ hưu, đơn vị quản lý phải ra quyết định chính thức về nghỉ hưu cho người lao động, dựa trên các mẫu quyết định theo quy định.
• Bước 3: Sau khi có quyết định nghỉ hưu, đơn vị phối hợp với cơ quan Bảo hiểm Xã hội thực hiện báo giảm lao động và chốt sổ BHXH cho người lao động.
• Bước 4: Trước 30 ngày nhận lương hưu, đơn vị hoặc cá nhân nộp hồ sơ hưởng chế độ hưu trí cho cơ quan BHXH địa phương quản lý.
• Bước 5: Kể từ thời điểm nghỉ hưu: Người lao động chính thức được nghỉ và bắt đầu nhận lương hưu, cùng các quyền lợi bảo hiểm xã hội theo quy định.

Lưu ý: Thời gian nghỉ hưu có thể được lùi lại trong một số trường hợp đặc biệt như ốm đau hoặc sự kiện bất khả kháng, tuy nhiên thời gian lùi tối đa 6 tháng.

5.2.2 Đối với chế độ bảo hiểm hưu trí cá nhân:

Quy trình hưởng lương hưu đối với người mua bảo hiểm hưu trí cá nhân thường gồm các bước sau:

• Bước 1: Xác định thời điểm hưởng lương hưu: Người tham gia bảo hiểm hưu trí cá nhân cần đạt độ tuổi hoặc thời gian đóng phí theo quy định trong hợp đồng bảo hiểm để bắt đầu nhận lương hưu. Thời gian này thường dao động từ 55 đến 65 tuổi, tùy theo gói bảo hiểm đã mua.
• Bước 2: Nộp yêu cầu hưởng quyền lợi hưu trí: Trước khi đến thời điểm nghỉ hưu, người tham gia cần nộp đơn yêu cầu hưởng lương hưu cho công ty bảo hiểm. Hồ sơ này bao gồm đơn yêu cầu, hợp đồng bảo hiểm, và giấy tờ tùy thân chứng minh người thụ hưởng.
• Bước 3: Xem xét và phê duyệt hồ sơ: Công ty bảo hiểm sẽ kiểm tra, xác minh hồ sơ và đảm bảo rằng người tham gia đủ điều kiện nhận lương hưu. Quá trình này có thể mất từ vài ngày đến vài tuần, tùy thuộc vào công ty bảo hiểm.
• Bước 4: Chi trả lương hưu định kỳ: Sau khi hồ sơ được phê duyệt, công ty bảo hiểm sẽ bắt đầu chi trả lương hưu cho người tham gia theo thỏa thuận trong hợp đồng (hàng tháng, hàng quý hoặc hàng năm). Người thụ hưởng có thể lựa chọn nhận lương hưu dưới dạng trả định kỳ hoặc nhận một lần.

Lưu ý: Nếu người thụ hưởng chọn nhận lương hưu theo kỳ, phần tiền chưa chi trả sẽ tiếp tục sinh lãi với lãi suất đã thỏa thuận trong hợp đồng. Điều này giúp tăng giá trị tài khoản bảo hiểm và đảm bảo quyền lợi của người tham gia. Hợp đồng bảo hiểm sẽ kết thúc khi người tham gia qua đời hoặc khi thời gian chi trả lương hưu kết thúc theo thỏa thuận (ví dụ: sau 15 năm hoặc hơn). Nếu người thụ hưởng qua đời trong thời gian này, quyền lợi còn lại sẽ được chi trả cho người thụ hưởng phụ thuộc (nếu có).

5.3 Nếu không đóng đủ số năm quy định, có nhận được tiền bảo hiểm hưu trí không?

Nếu bạn không đóng đủ số năm quy định trong hợp đồng bảo hiểm hưu trí, quyền lợi hưu trí có thể bị ảnh hưởng. Trong một số trường hợp, bạn vẫn có thể nhận được khoản tiền bảo hiểm hưu trí nhưng số tiền sẽ ít hơn so với cam kết ban đầu, tùy thuộc vào số năm và số tiền bạn đã đóng. 

Một số hợp đồng cho phép bạn nhận lại phần tiền đã đóng cùng với lãi suất tích lũy, trong khi một số hợp đồng khác có thể yêu cầu điều kiện tối thiểu về thời gian đóng phí. Điều này phụ thuộc vào các điều khoản cụ thể trong hợp đồng của bạn, do đó bạn cần đọc kỹ các quy định trước khi tham gia.

Kết luận

Hy vọng những thông tin trên đã giúp bạn hiểu rõ hơn về bảo hiểm hưu trí và các quyền lợi khi tham gia. MoMo mong rằng bạn sẽ có sự chuẩn bị tốt hơn cho tương lai tài chính của mình, để tận hưởng cuộc sống an nhàn khi về hưu.

Lưu ý: Thông tin trong bài viết này chỉ mang tính chất tham khảo và không nên được xem là lời khuyên tài chính, đầu tư, hoặc pháp lý chính thức. MoMo không chịu trách nhiệm về bất kỳ sai sót hoặc thiếu sót nào có thể xảy ra. MoMo khuyến khích bạn nên tìm kiếm lời khuyên từ cố vấn tài chính hoặc chuyên gia trước khi đưa ra bất kỳ quyết định quan trọng nào liên quan đến tài chính cá nhân.