Tiết kiệm bao nhiêu là đủ?

Tiết kiệm 10%, 20% hay 50% thu nhập? Khám phá cách xác định số tiền tiết kiệm phù hợp với bạn, dựa trên mục tiêu tài chính thực tế, không phải lý thuyết.

10 tư duy tài chính gối đầu giường

Làm quen với tài chính cá nhân dễ dàng hơn.

TÌM HIỂU NGAY

"Người ta lương 30 triệu, tiết kiệm 30% mỗi tháng vẫn sống dư dả. Mình lương 8 triệu, cố gắng để dành 20% đã thấy thiếu trước hụt sau."

Câu hỏi nên tiết kiệm bao nhiêu thu nhập luôn là một trong những trăn trở lớn nhất của người trẻ khi bắt đầu con đường quản lý tài chính.

Các chuyên gia đưa ra những con số, các quy tắc vàng được chia sẻ khắp nơi, nhưng tại sao áp dụng vào bản thân lại thấy không phù hợp? Bài viết này sẽ giúp bạn tìm ra câu trả lời không nằm ở một con số phần trăm cứng nhắc, mà nằm ở chính mục tiêu và hoàn cảnh của bạn. Hãy cùng tìm hiểu tiết kiệm bao nhiêu là đủ và làm thế nào để xây dựng một kế hoạch bền vững.

1. Sai lầm lớn nhất khi tiết kiệm: Chạy theo một con số cố định

Trước khi đi tìm câu trả lời cho việc nên tiết kiệm bao nhiêu phần trăm lương, chúng ta cần nhận ra một sự thật quan trọng: Tiết kiệm không phải là một cuộc đua về con số.

Việc cố gắng tiết kiệm 20%, 30% hay 50% thu nhập mà không hiểu lý do đằng sau sẽ chỉ dẫn đến cảm giác gò bó, mệt mỏi và dễ dàng bỏ cuộc. Bước đi đầu tiên và quan trọng nhất không phải là hỏi "bao nhiêu?", mà là hỏi: "Mình đang tiết kiệm tiền cho mục tiêu gì?"

Khi bạn có một đích đến rõ ràng, việc tiết kiệm sẽ trở thành một hành trình có ý nghĩa thay vì một gánh nặng. Con số bạn tiết kiệm được mỗi tháng sẽ tự khắc được định hình dựa trên chính những mục tiêu đó.

2. Mục tiêu tiết kiệm nền tảng mà bất kỳ ai cũng nên có

Vậy tiết kiệm bao nhiêu tiền là đủ? Câu trả lời phụ thuộc vào hai loại mục tiêu chính: Ngắn hạn và Dài hạn. Đây là 2 mục tiêu nền tảng mà ai cũng nên bắt đầu và tập trung xây dựng.

2.1. Mục tiêu ngắn hạn - Xây dựng Quỹ dự phòng khẩn cấp

Đây là ưu tiên số một, là tấm lưới an toàn tài chính của bạn. Quỹ dự phòng khẩn cấp là khoản tiền dành riêng để chi trả cho những biến cố bất ngờ trong cuộc sống mà bạn không thể lường trước, ví dụ như:

Mất việc đột ngột.
Ốm đau, tai nạn cần chi phí y tế.
Hỏng xe, hỏng laptop hoặc các vật dụng thiết yếu.
Việc gấp trong gia đình.

Nên tiết kiệm bao nhiêu 1 tháng cho quỹ này?

Mục tiêu: Quỹ dự phòng nên có số tiền tương đương 3 đến 6 tháng chi phí sinh hoạt thiết yếu của bạn.
Cách tính:
1. Liệt kê tất cả các khoản chi tiêu bắt buộc hàng tháng của bạn (tiền thuê nhà, ăn uống, điện nước, xăng xe, điện thoại). Ví dụ, tổng chi phí này là 5 triệu đồng/tháng.
2. Nhân con số đó với 3 (hoặc 6). Mục tiêu quỹ khẩn cấp của bạn nên có sẽ là 15-30 triệu.
Hành động: Mỗi tháng, hãy cố gắng trích một phần thu nhập để xây dựng quỹ này cho đến khi đạt mục tiêu. Đây là khoản tiền "bất khả xâm phạm", chỉ được dùng khi thật sự khẩn cấp.

Khi đã có quỹ này, bạn sẽ cảm thấy an tâm hơn rất nhiều để đối mặt với những rủi ro trong cuộc sống.

2.2 Mục tiêu dài hạn: Tích lũy cho tương lai

Sau khi đã có hoặc đang trong quá trình xây dựng quỹ khẩn cấp, bạn có thể bắt đầu nghĩ đến các mục tiêu xa hơn. Đây là khoản tiền giúp bạn xây dựng tài sản, nâng cao chất lượng cuộc sống và hiện thực hóa những ước mơ lớn.

Đây chính là lúc câu hỏi nên tiết kiệm bao nhiêu phần trăm thu nhập trở nên phù hợp hơn.

Gợi ý chung: Các chuyên gia thường khuyên bạn nên tiết kiệm ít nhất 10% - 20% thu nhập cho các mục tiêu dài hạn. Con số này có thể bắt đầu từ 10% nếu thu nhập của bạn còn khiêm tốn và tăng dần lên khi lương của bạn tăng.

Các mục tiêu dài hạn có thể là:

Tích lũy để đầu tư: Mua chứng chỉ quỹ, vàng, cổ phiếu để tiền đẻ ra tiền.
Đầu tư cho bản thân: Tham gia các khóa học nâng cao kỹ năng, học một ngoại ngữ mới để có cơ hội tăng thu nhập.
Thực hiện các mục tiêu lớn: Mua nhà, mua xe, kết hôn, khởi nghiệp.
Chuẩn bị cho hưu trí: Dù còn trẻ nhưng việc bắt đầu sớm sẽ giúp bạn có một tương lai an nhàn hơn.

3. Mẹo tiết kiệm hiệu quả ngay cả khi thu nhập “eo hẹp”

Trả cho mình trước: Ngay khi nhận lương, hãy chuyển ngay khoản tiền tiết kiệm (ví dụ 10%) sang một tài khoản ngân hàng khác hoặc gửi vào mục tiêu tích lũy trên app. Số tiền còn lại mới là số tiền bạn được phép tiêu.
Tự động hóa: Cài đặt lệnh chuyển tiền tự động từ tài khoản chính sang tài khoản tiết kiệm vào ngày nhận lương. Việc này giúp loại bỏ sự do dự và đảm bảo bạn luôn tiết kiệm một cách kỷ luật.
Chia nhỏ mục tiêu: Thay vì nghĩ đến việc tiết kiệm 20 triệu, hãy chia nhỏ thành mục tiêu 50.000 đồng/ngày. Con số nhỏ sẽ tạo cảm giác dễ thực hiện hơn.
Tận dụng các khoản thu nhập bất thường: Tiền thưởng, tiền làm thêm... hãy dành ít nhất 50% trong số đó cho mục tiêu tiết kiệm và đầu tư.

Vậy tóm lại, nên tiết kiệm bao nhiêu thu nhập?

Không có một câu trả lời duy nhất cho tất cả mọi người. Con số lý tưởng phụ thuộc vào thu nhập, chi phí sinh hoạt và quan trọng nhất là mục tiêu của bạn.

Dưới đây là một lộ trình gợi ý để bạn xác định con số cho riêng mình:

Giai đoạn 1 (Ưu tiên hàng đầu): Tập trung toàn lực xây dựng Quỹ khẩn cấp. Trong giai đoạn này, bạn có thể dành ra 10-15% thu nhập hoặc hơn nếu có thể để nhanh chóng hoàn thành mục tiêu 3-6 tháng chi phí sinh hoạt.
Giai đoạn 2 (Xây dựng song song): Khi quỹ khẩn cấp đã ổn định, hãy bắt đầu phân bổ thu nhập. Hãy đặt mục tiêu tiết kiệm tối thiểu 10% - 20% thu nhập cho các mục tiêu dài hạn.
Linh hoạt điều chỉnh: Nếu bạn nhận được thưởng hoặc có thêm thu nhập, hãy ưu tiên chia một phần lớn vào các quỹ tiết kiệm này. Nếu thu nhập tăng, hãy cố gắng tăng tỷ lệ tiết kiệm thay vì tăng chi tiêu tương ứng.