Theo thống kê của Cục An toàn thông tin, trong 6 tháng đầu năm 2023, tình hình lừa đảo trực tuyến tại Việt Nam tăng 64,78% so với cùng kỳ năm ngoái; tăng 37,82% so với 6 tháng cuối năm 2022. Các vụ lừa đảo trực tuyến đã và đang diễn biến phức tạp trên môi trường số. Trong đó có 3 nhóm lừa đảo chính là: Giả mạo thương hiệu, chiếm đoạt tài khoản và các hình thức kết hợp khác, với 24 hình thức lừa đảo đang diễn ra trên không gian mạng Việt Nam.
Lợi dụng tâm lý muốn kiếm tiền và nhu cầu đầu tư tích lũy trong giai đoạn kinh tế khó khăn, các đối tượng lừa đảo công nghệ cao đưa nhiều người vào bẫy bằng chiêu thức “việc làm online” hoặc “đầu tư siêu lợi nhuận”. Điều đáng nói, đây không phải là thủ đoạn mới nhưng vẫn nhiều người cả tin, khiến mất tiền oan, thậm chí bị chiếm đoạt tài sản lên đến hàng tỷ đồng.
Kịch bản thường gặp với hình thức lừa đảo này là các đối tượng mạo danh thương hiệu, logo, hình ảnh nhận diện để tạo lập các trang điện tử, tài khoản Facebook, Telegram, Zalo, ứng dụng (app)... Tinh vi hơn, các đối tượng còn sử dụng hình ảnh, video, con dấu, chữ ký và tên tuổi các lãnh đạo, chuyên gia uy tín để tạo ra các hợp đồng, giấy cam kết, công văn… giả mạo. Sau đó, chúng tiếp cận người dùng bằng những lời mời gọi công việc online hoặc các gói đầu tư cam kết siêu lợi nhuận, rồi lôi kéo họ thực hiện các khoản thanh toán hoặc đầu tư không hợp pháp, nhằm chiếm đoạt tài sản.
Đặc biệt, từ đầu tháng 7/2023, trên không gian mạng nở rộ hình thức lừa đảo trực tuyến thông qua cài đặt app mạo danh Chính phủ, Tổng cục Thuế, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước, các ngân hàng, quỹ đầu tư, dịch vụ tài chính… Theo đó, các đối tượng tiếp cận người dùng, mời kết bạn qua các ứng dụng mạng xã hội và gửi đường link tải ứng dụng giả mạo (file .apk) và đề nghị người dùng cài đặt ứng dụng. Sau khi người dùng cài đặt, các đối tượng sẽ yêu cầu người dùng cấp quyền Hỗ trợ (Accessibility) cho app mạo danh hoặc nạp tiền vào app này. Đây chính là điểm mấu chốt để những đối tượng lừa đảo chiếm đoạt tài sản của người dùng.
Chiêu thức này đã và đang gây ra hệ lụy vô cùng lớn, không chỉ ảnh hưởng uy tín của nhiều tổ chức, doanh nghiệp, mà còn gây tâm lý hoang mang cho người dùng. Chưa kể, không ít người dùng bị các đối tượng lợi dụng chiếm đoạt số tiền lớn, lên đến vài tỷ đồng. Theo đó, việc nhận diện các chiêu thức lừa đảo mượn danh “đầu tư siêu lợi nhuận”, “làm việc tại nhà” thông qua các ứng dụng, website, fanpage hay group giả mạo là hành động vô cùng quan trọng để bảo vệ bản thân trước nguy cơ lừa đảo chiếm đoạt tài sản, cũng như tránh rơi vào các cạm bẫy tài chính.
DẤU HIỆU NHẬN DIỆN:
⛔Cam kết siêu lợi nhuận: Các đối tượng thường hứa hẹn mức lợi nhuận vượt trội, quá cao so với thị trường thực tế.
⛔Bất ngờ được thông báo trúng thưởng, quà tặng, khuyến mại: Các đối tượng thường sử dụng các website, fanpage, group… giả mạo trên các trang mạng xã hội để thông báo trúng thưởng, quà tặng, khuyến mại, từ đó lừa người dùng để đánh cắp thông tin tài khoản ngân hàng, ví điện tử… và chiếm đoạt tài sản.
⛔Yêu cầu tải và cài đặt ứng dụng lạ từ file .apk: Các đối tượng gửi đường link tải ứng dụng giả mạo (file .apk) và đề nghị người dùng cài đặt ứng dụng. Sau đó, chúng yêu cầu người dùng cấp quyền Hỗ trợ (Accessibility) cho app mạo danh hoặc nạp tiền vào app này.
⛔Yêu cầu click vào link hoặc mã QR lạ, đáng nghi: Các đối tượng dẫn dụ người dùng quét mã QR hoặc click vào website độc hại để lừa lấy tài khoản ngân hàng hoặc thông tin cá nhân người dùng.
⛔Yêu cầu thanh toán, chuyển tiền hoặc đầu tư gấp: Các đối tượng yêu cầu người dùng phải nhanh chóng thanh toán dịch vụ bằng thẻ quà, tài khoản ngân hàng, ví điện tử, chuyển tiền khẩn, đầu tư các gói tài chính cá nhân…, thường là dưới hình thức phí đăng ký, phí tham gia, tiền ký quỹ…, từ đó chiếm đoạt tài sản người dùng.
KHUYẾN CÁO NÂNG CAO CẢNH GIÁC:
👉Thận trọng với các lời mời giới thiệu: Người dùng cần nâng cao cảnh giác trước những yêu cầu kết bạn bất ngờ trên các nền tảng mạng xã hội, chat... từ những người không quen biết.
👉Cẩn trọng trước những “bẫy” đầu tư siêu lợi nhuận, làm việc online tại nhà: Người dùng tuyệt đối không hành động (thanh toán dịch vụ bằng thẻ quà, tài khoản ngân hàng, ví điện tử, chuyển tiền khẩn, đầu tư dịch vụ tài chính cá nhân…) theo sự dẫn dụ của các đối tượng xấu, lạ mặt để tránh mất tiền.
👉Chỉ cài đặt và sử dụng các ứng dụng chính thống: Khi có nhu cầu sử dụng, người dùng chỉ cài đặt ứng dụng trên kho ứng dụng chính thống, cụ thể là Google Play (hệ điều hành Android) và App Store (hệ điều hành iOS). Song song đó, khi thực hiện hoạt động giao dịch thanh toán, chuyển trả, đầu tư - tích lũy các dịch vụ tài chính cá nhân… qua app, người dùng chỉ thao tác trên các app chính thống được tải từ App Store hoặc Google Play.
👉Không tiếp cận và sử dụng các ứng dụng, website, fanpage, group giả mạo: Người dùng không cài đặt ứng dụng không rõ nguồn gốc qua link hoặc file .apk; không nhấn vào đường link hay quét mã QR lạ từ các email, tin nhắn đáng nghi.
👉Không cấp quyền hỗ trợ (Accessibility) cho các app lạ: Tất cả các ứng dụng chính thống của cơ quan nhà nước, Chính Phủ, ngân hàng, ví điện tử… đều không yêu cầu người dùng quyền này.
👉Tuyệt đối không cung cấp Mật khẩu, Mã xác thực (OTP): Không cung cấp Mật khẩu, Mã xác thực (OTP), thông tin tài khoản ngân hàng, thông tin cá nhân… cho bất kỳ ai, ngay cả người thân và bạn bè. Mọi hành vi đề nghị cung cấp Mật khẩu và OTP đều là lừa đảo.
👉Chủ động tìm hiểu các sản phẩm, dịch vụ… trước khi đầu tư: Trước khi đầu tư hay giao dịch bất kỳ sản phẩm, dịch vụ tài chính nào, người dùng cần thận trọng và chủ động kiểm tra, đối chiếu các thông tin về sản phẩm, dịch vụ tại các website, tài khoản chính thống trên mạng xã hội (có tick xanh) hoặc liên hệ trực tiếp hotline của thương hiệu để được tư vấn cụ thể và chi tiết trước khi “xuống tiền”.
👉Thường xuyên cập nhật thông tin về các chiêu thức lừa đảo công nghệ cao trên báo - đài: Mỗi người cần thường xuyên cập nhật thông tin về các hình thức lừa đảo để có ý thức cảnh giác tốt hơn, từ đó mới có thể giảm tình trạng lừa đảo trực tuyến.
CÁC KÊNH THÔNG TIN CHÍNH THỨC CỦA MOMO:
Tất cả các thông tin về sản phẩm, dịch vụ, chương trình khuyến mãi, trả thưởng của MoMo đều được thông báo với khách hàng qua các kênh chính thức sau:
- Ngay trên MoMo chính thống được tải từ App Store hoặc Google Play.
- Website: /.
- Fanpage: https://fb.com/vimomo (có tick xanh xác thực).
- Group Hội Yêu MoMo: https://www.facebook.com/groups/hoiyeuvimomo.
- Tổng đài gọi ra: 028.9999.5555 - 028.7306.5555.
- Email: [email protected].
